Banjaši na Balkanu, identitet etničke zajednice - Biljana Sikimić

Zbornik radova o Banjašima nastao je kao rezultat sistematskih terenskih istraživanja koja je u periodu od 2002. do 2005. godine obavio tim Balkanološkog instituta SANU u saradnji sa istraživačima iz Rumunije Otilijom Hedešan i Anemari Soresku–Marinković, a u okviru projekta etnolingvističkih i sociolingvističkih istraživanja multietničkih zajednica na Balkanu. Jedino se rad etnologa Dušana Drljače zasniva na neobjavljenim terenskim podacima iz pedesetih godina dvadesetog veka, što doprinosi nijansiranijoj slici banjaškog identiteta. Zbornik je interdisciplinarno koncipiran, primenjene analize uglavnom pripadaju klasičnoj etnolingvistici, antropološkoj lingvistici i sociolingvistici. Pored predgovora u kome nas urednica Biljana Sikimić pažljivo uvodi u priču o zapetljanosti procesa etničkog identifikovanja i razgraničavanja, dajući uz to pregledan spisak banjaških naselja u Srbiji (ukupno ih je 177, masnim slovima označena su ona u kojima su obavljena istraživanja – 33), zbornik sadrži i jedanaest radova. Svi radovi su zasnovani na terenskim istraživanjima i to u pomoravskom selu Trešnjevica (prilozi Otilije Hedešan, Sofije Miloradović i Marije Ilić), u Strižilu, takodje pomoravskom selu (rad Prvoslava Radića), naselju Mehovine kod Vladimiraca u zapadnoj Srbiji (radovi Anemari Soresku–Marinković i Dragane Ratković), Marinkovoj bari, širem centru Beograda (rad Svetlane Ćirković), istočnoj Bugarskoj (Magdalena Slavkova), Prćilovici kod Aleksinca (prilog Aleksandre Kostić i Jasmine Nedeljković), centralnoj Bosni (Dušan Drljača). Biljana Sikimić daje sumarni pregled savremene situacije banjaških naselja u Srbiji i studije slučaja tri odvojena banjaška punkta (okolina Priboja, niz naselja u severozapadnoj Bačkoj, naselje Vranjevo kod Novog Bečeja u Banatu).