Kultura južnih Slovena - Gerhard Gezeman

Stare narodne osnove prilagođene balkanskom tlu, kulturne zone patrijarhalaca i Balkanaca, uglavnom su odredile današnji telesni i duhovni sklop SrboHrvata. Usled seoba je na kolonijalnom tlu došlo do mešanja ranijih etničkih zajednica, privrednih formi i kultura, te do mešanja katolika i pravoslavaca, što je onda dovelo do razbijanja jedinstva starijih dijalekatskih područja i stvaranja novih govornih zona; istovremeno, seobe su dovele do toga da su pored starog dinarskog i centralnog soja stvarani novi – kolonijalni tipovi, te se u tom sklopu stara patrijarhalna i balkanska kultura preobrazila u evropsku, u osnovi nacionalnu kulturu. Pojedine doselјeničke porodice su na novom tlu zadržale stara karakterna svojstva, ali su istovremeno razvile i nove osobine koje su išle naruku prevladavanju elemenata balkanstva, patrijarhalnosti i srednjeg veka i stvaranju nove osnove budućeg duhovnog jedinstva naroda.