Čedomilj Mijatović : Despot Đurađ Branković 1-2 (1880-1882)

"Despot Đurađ Branković, gospodar Srbima, podunavlju i zetskom primorju" kapitalno je delo Čedomilja Mijatovića prvi put objavljeno 1880. i 1882. godine u dve knjige. Obe knjige povezane su zajedno u naknadni polukožni povez. Vrlo retke kao komplet, tj. zajedno obe knjige prvog izdanja iz 80-tih godina XIX veka. Godine 1907. izašlo je drugo izdanje ovog dela, dok je treće (reprint) izdanje štampano 112 godina kasnije, 2019. godine.

Čedomilj Mijatović (Beograd, 5/17. oktobar 1842 — London, 14. maj 1932) je bio srpski ekonomista, književnik, istoričar, političar i diplomata, jedan od najznačajnijih liberala. Šest puta je bio ministar finansija kneževine/kraljevine Srbije, tri puta ministar inostranih poslova, kandidat za najviše crkvene položaje i predsednik Srpske kraljevske akademije.

Đurađ P. Josifović bio je srpski oficir i jugoslovenski pukovnik i general, ađutant kralja Petra I i komandir kraljeve garde, pukovnik, a kasnije i brigadni general Vojske Kraljevine Jugoslavije.

Bio je komandant 2. bataljona 8. pešadijskog puka u Beogradu od 1898. godine, kao i starešina klase na Vojnoj akademiji od 1898. godine. Od maja 1906. godine bio je ađutant kralja Petra I Karađorđevića i komandir čete Kraljeve garde Od oktobra 1907. godine bio je komandant Kraljeve garde. Sa kraljem Petrom je 1910. putovao u posetu ruskom caru u Petrograd, zatim u Carigrad i u manastir Hilandar o čemu je ostavio zapisane beleške.

Tokom Balkanskih ratova 1912. i 1913. godine bio je komandant Garde i v. d. ađutanta kralja. U periodu posle Drugog balkankog rata bio je komandant 12. pešadijskog puka u Skoplju, a potom ađutant kralja. Tokom Prvog svetskog rata od avgusta 1914. do 1916. godine bio je komandant 6. pešadijskog puka Drinske divizije 2. poziva. Sa ovom jedinicom je učestvovao u bitkama na Drini i Kolubari. Od avgusta 1916. je komandovao 1. brigadom 1. srpske dobrovoljačke dizvizije u Rusiji. Ova jedinica je učestvovala u borbama u Dobrudži. Posle Oktobarske revolucije došao je sa dobrovoljcima na Solunski front. U januaru 1918. je postao komandant 1. jugoslovenske brigade, dok je u jesen iste godine postavljen za pomoćnika komandanta Jugoslovenske divizije. Ova divizija je zaposela Kosovo i Metohiju, Skadar i Boku kotorsku. Od novembra 1918. godine bio je komandant Komande ratne luke Boka kotorske. Nakon demobilizacije postavljen je aprila 1920. godine za komandanta Kosovske divizijske oblasti u Prištini. Potpis i beleške u knjizi 2 su upravo iz ovog perioda kada se Josifović nalazio u Prištini. Pored potpisa navodio je i datume: 17. avgust 1920, Priština ili 29. septembar, sreda, 1920, Priština. Na poslednjoj strani se nalazi duža beleška, datum kada je završio čitanje knjige (15. nov. 1920) i na kraju beleške potpis. Na jednom mestu je zapisao da je knjigu čitao više puta u toku mladosti, pa zato na jednoj stranici nalazimo generalov zapis "Veče-Beograd 14-II-31 g. subota, Kosmajska ul. br. 6". Na strani 78/II, verovatno oduševljen, zapisao je sledeće "Alal ti vera Čedo na opisu. Živeo!" Pun i skraćeni potpis se vidi na slikama br. 4 i 7. u galeriji.

Za vreme kraljevskog venčanja juna 1922. godine Josifović je imenovan za ađutanta kraljice Marije Karađorđević. Iste godine postavljen je za prvog pomoćnika upravnika Vojne akademije u Beogradu. Penzionisan je 28. juna 1927. godine, a preminuo 1. aprila 1941. godine.